Arkhaia Anatolika - Yayın Etiği

Yayın Etiği

Arkhaia Anatolika Dergisi’nin editörleri, bilimsel yayın alanına yüksek kaliteli bilimsel çalışmaların eklenmesini sağlamak için katı etik politikalar ve standartlarla birlikte titiz bir çift-kör hakemlik sürecini uygular. Dergimizin yayın etiği, COPE Yayın Etiği Rehberi ve YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Rehberi dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Hakem Kılavuzu

Arkhaia Anatolika Dergisi’ne gönderilen yazıların değerlendirilmesinde hakemler çok önemli bir rol oynamaktadır. Editörler, kabul kriterlerini sıkı bir şekilde uygulamak ve makaleleri kabul etme veya reddetme konusunda hakemlerle yakın işbirliği içinde çalışır. Hakem olarak aktif işbirliğiniz, derginin başarısının merkezinde yer alır. Editörler, derginin yüksek standardını korumak için uzman hakemlere güvenmektedir ve ayrıca hakemlerden aldıkları yardım için minnettardırlar.

Makalelerin hakem değerlendirmesi yayın sürecinde önemli bir adım olduğu kadar, her bilim insanının da adil bir şekilde hakemlik yapma yükümlülüğü vardır. Hakemler, bütünleşik bir akademik duruşa sahip, alanında uzman kişiler olmalıdır.

Hakemlerin Görev ve Sorumlulukları

Objektiflik: Hakemler, yazarları kişisel olarak eleştirmeden objektif yorumlar yapmalıdır. Ayrıca, hakemler gerekli destekleyici argümanları sağlamalı ve yazarların çalışmalarını geliştirebilmelerine yardımcı olacak görüşlerini yazarlara açıkça ifade etmelidir.

Editoryal Kararlara Katkı: Hakem değerlendirmesi, editörün editoryal kararlar almasına yardımcı olur ve yazarın makaleyi geliştirmesine katkı sağlar. Atanan bir hakem, gönderilen makalenin değerlendirilmesi konusunda kendini yetersiz hissettiğinde veya zamanında incelemeyi tamamlayamayacağını düşündüğünde, hakemlik davetini kabul etmemeli ve editöre zamanında haber vermelidir.

Gizlilik: İncelenmek üzere hakemlere gönderilen tüm makaleler, gizli belgeler olarak ele alınmalıdır. Hakemler, incelemeyi veya makale hakkındaki bilgileri hiç kimseyle paylaşmamalı veya editörün izni olmadan yazarlarla doğrudan iletişime geçmemelidir. Gönderilen bir makalede açıklanan yayınlanmamış materyaller, yazarın açık yazılı izni olmadan hakemin kendi araştırmasında kullanılmamalıdır. Hakem değerlendirmesi yoluyla elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel çıkar için kullanılmamalıdır.

Çıkar Çatışması: Hakemler, makaleyle bağlantılı herhangi bir yazar, şirket veya kurumla rekabet, işbirliği veya diğer ilişkilerden veya bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmalarının olduğu makaleleri dikkate almamalıdır. Hakemlerin herhangi bir çıkar çatışmasını editörlere ifşa etmesi hayati önem taşır. Arkhaia Anatolika, Yayın Etiği Komitesi’nin yönergelerini takip eder.

Kaynakların Bildirilmesi: Hakemler, yazarlar tarafından atıfta bulunulmamış çalışmaları belirlemelidir. Bir gözlemin, türetmenin veya argümanın daha önce rapor edildiğine dair herhangi bir ifadeye ilgili alıntı eklenmelidir. Ayrıca bir hakem, daha önce yayınlanmış ya da değerlendirdiği bir makale ile incelenmekte olduğu makale arasında herhangi bir önemli benzerlik ya da örtüşme tespit ederse, bunu editörün dikkatine sunmalıdır.

Hakeme Atıf Talebi: Bir hakem, incelediği makale için kendisinin (veya ortaklarının) çalışmasına atıf yapılmasını önerirse, bu, hakemin atıf sayısını artırmak amacıyla değil, gerçek bilimsel nedenlerle olmalıdır. Ayrıca bk. Hakemler İçin Etik Kurallar

İnceleme Yapma

Hakemlerin değerlendirmeleri objektif olmalıdır. Hakem süreci sırasında hakemlerin aşağıdaki hususları dikkate alarak değerlendirmelerini yapmaları beklenir.

• Makalenin amacı

• Konunun önemi

• Literatüre Katkı

• Yöntemi

• Tartışma

• Ulaşılan sonuç

• Kaynaklar

Editör Kılavuzu

Editörler, çoğunlukla dergiyle ilgili temel alanlardaki uzmanlıkları nedeniyle veya alandaki uluslararası varlıkları nedeniyle seçilir. Editör, belirli bir konuda doktora derecesine (PhD) sahip olmalıdır.

Editörlerin Görev Sorumlulukları

Hakem Değerlendirme Sürecinin Koordinesi: Editör, hakem değerlendirme sürecinin adil, tarafsız ve zamanında olmasını sağlamalıdır. Araştırma makaleleri en az iki dış hakem tarafından gözden geçirilmelidir ve gerektiğinde editör ek görüşler almalıdır.

Editör, uygun, kapsayıcı ve çeşitli temsil ihtiyacını göz önünde bulundurarak, ilgili alanda uygun uzmanlığa sahip hakemleri seçmelidir. Editör, hileli hakemlerin seçilmesinden kaçınmak için en iyi uygulamaları izlemelidir.

Editörler, eğer hakemler raporlarını son derece hızlı bir şekilde gönderiliyorsa veya inceleme son derece olumlu ve yüzeysel ise, hakem değerlendirmesi manipülasyonu olasılığına karşı tetikte olmalıdır. Bu gibi durumlarda, ek, bağımsız bir hakem davet etmesi veya atanan hakemin kimliğini ve iletişim bilgilerini kontrol etmesi yararlı olabilir.

Gizlilik: Editör ve editöryal personel, gönderilen bir yazı hakkında herhangi bir bilgiyi ilgili yazar, hakemler, potansiyel hakemler ve uygun olduğu şekilde diğer editör danışmanları dışında hiç kimseye ifşa etmemelidir. Editör, ilgili yazarlar ve hakemlerle aksi kararlaştırılmadıkça, dergiye gönderilen tüm materyallerin ve hakemlerle yapılan tüm iletişimlerin gizliliğini korumalıdır. İstisnai durumlarda editör, şüphelenilen araştırma suistimalini araştırmak için gerekli gördüğü durumlarda diğer dergilerin editörleri ile sınırlı bilgileri paylaşabilir. Gönderilen bir makalede açıklanan yayınlanmamış materyaller, yazarın açık yazılı izni olmadan bir editörün kendi araştırmasında kullanılmamalıdır.

Editoryal Bağımsızlık: Editörler, gönderilen makaleleri yalnızca akademik değerlerine (konunun önemi, çalışmanın orijinalliği, geçerliliği vb.) ve derginin kapsamına uygunluğuna göre değerlendirir. Editörler, yazarların ırkı, cinsiyeti, cinsel yönelimi, etnik kökeni, vatandaşlığı, dini inancı, siyasi felsefesi veya kurumsal bağlantısı konusunda dengeli, objektif ve tarafsız olmalıdır. Bir çalışmayı kabul etme veya reddetme kararları, başka herhangi bir kurumun politikalarına göre değil, yalnızca derginin kendisi tarafından belirlenir.

Araştırma Suistimalinin Önlenmesi: Editörler, araştırma suistimalinin meydana geldiği makalelerin yayınlanmasını tespit etmek ve engellemek için makul adımlar atmalıdır. Bu kategorideki bazı etik sorun örnekleri şunları içerir: intihal, yinelenen yayın, görüntü sahtekarlığı, yazarlık anlaşmazlıkları ve verilerin tahrif edilmesi. Editörlerin herhangi bir araştırma suistimali iddiasından haberdar edilmesi durumunda, editörler iddiaları uygun şekilde ve zamanında ele alacaktır.

Çıkar Çatışması Beyanı: Editör, kendisinin yazdığı veya aile üyeleri veya meslektaşları tarafından yazılan veya editörün ilgi duyduğu ürün veya hizmetlerle ilgili makalelerle ilgili kararlara dahil olmamalıdır. Ayrıca, bu tür bir gönderim, derginin tüm olağan prosedürlerine tabi olmalı, hakem değerlendirmesi, ilgili yazar/editör ve onların araştırma gruplarından bağımsız olarak ele alınmalıdır. Editör, yazarlar ve hakemler tarafından olası çıkar çatışmalarının ifşasına ilişkin ICMJE yönergelerini uygulayacaktır.

Yayın Kararları: Editör, gönderilen tüm makalelerin alanında uzman en az iki hakem tarafından hakem değerlendirmesinden geçmesini sağlar. Baş Editör, dergiye gönderilen makalelerden hangisinin yayımlanacağına, söz konusu çalışmanın geçerliliği, araştırmacılar ve okuyucular için önemi, hakemlerin yorumları ve benzeri yasal gereklilikler temelinde karar vermekle sorumludur. Baş Editör, bu kararı verirken diğer editör veya hakemlerden de görüş alabilir.

Dergiye Atıf Talebi: Editör, derginin metriğini yapay olarak artırarak, sıralamasını etkilemeye çalışmamalıdır. Özellikle, editör, gerçek bilimsel nedenler dışında, o (veya başka herhangi bir) derginin makalelerine yapılan atıfların dahil edilmesini talep etmemelidir. Ayrıca yazarlardan, editörün kendi makalelerine veya editörün sahip olduğu ürün ve hizmetlere atıfta bulunmalarını istememelidir.

Soruşturmalara Katılım ve İşbirliği: Editör, gönderilen veya yayınlanan bir makaleyle ilgili etik kaygılar ortaya çıktığında duyarlı önlemler alacaktır. Bildirilen her etik dışı yayıncılık davranışı soruşturulacaktır. Soruşturma sırasında etik endişe sağlam temellere dayanmışsa, dergide ilgili olabilecek bir düzeltme, geri çekme, endişe ifadesi veya başka bir not yayınlanacaktır.

Paylaş!